Skip to content
Menu
Logo Demokracji Przyszłości
  • Fundacja
    • O nas
    • Statut
    • Współpraca
    • Dokumenty
    • Darowizny
  • Facebook
  • Do studentów
  • Polityka prywatności
  • Wesprzyj z FaniMani
  • PLPL
  • ENEN
Logo Demokracji Przyszłości
Prawo do petycji

Prawo do petycji

Opublikowano 24 kwietnia, 202225 kwietnia, 2022

Rafał Stybliński

Zamierzam się odnieść w tym wpisie do instytucji demokracji bezpośredniej, jaką jest prawo petycji. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi w artykule 63 [1]https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/2.htm,że „Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa”. Ustawa z 5 września 2014 r. [2]https://www.dziennikustaw.gov.pl/D2014000119501.pdf opisuje ten właśnie tryb, wskazując na zasady składania i rozpatrywania petycji.

Książka „Iluzja demokracji bezpośredniej” [3]Ewa Nalewajko, Barbara Post, „Iluzja demokracji bezpośredniej z doświadczeń transformacji ustrojowej w Polsce”, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo … Continue reading opisuje dokładnie jak funkcjonuje prawo petycji i jego stosowanie. Autorki publikacji, cytując jedno ze sprawozdań, piszą: „Podstawowym kryterium branym pod uwagę przez Komisję przy podejmowaniu decyzji co do dalszego losu pisma i nadania mu biegu jako petycji, było przede wszystkim zawarcie w piśmie wniosków legislacyjnych (zmiany prawa lub jego uchwalenia)”. A zatem widzimy, że celem petycji do Senatu jest zapoczątkowanie procesu modyfikacji prawa. Sukcesem demokracji bezpośredniej jest sytuacja, w której Senat podejmuje inicjatywę ustawodawczą, następnie uchwalaną przez Sejm.

Petycje można składać do każdego organu władzy publicznej ze względu na przedmiot petycji, między innymi do Sejmu i Senatu. Bardzo dobrze cały proces jest opisany na stronie Senatu w dokumencie „Praktyczny przewodnik po petycjach” [4]http://petycje.senat.edu.pl/uploads/drive/PDF/praktyczny%20przewodnik%20po%20petycjach.pdf, przyjaznego w lekturze, jak również opatrzonego licznymi grafikami i skanami. Jak czytamy na stronie Senatu: „Senat Rzeczypospolitej Polskiej pragnąc umożliwić obywatelom korzystanie z prawa do petycji już 20 listopada 2008 r. zmienił swój regulamin dając podstawę do rozpatrywania petycji kierowanych do Senatu” [5]https://www.senat.gov.pl/prace/petycje/, a zatem dużo wcześniej niż stało się to możliwe w przypadku Sejmu.

Senator Mieczysław Augustyn, cytowany przez autorki [6]Senator Mieczysław Augustyn, PO, cyt. za: „W Senacie odbyło się pierwsze wysłuchanie publiczne”, strona internetowa już niedostępna, wypowiadał się w następujący sposób: „Petycja – mówił np. w tym duchu jeden z senatorów – jest najbardziej dostępną formą obywatelskiej inicjatywy w zakresie ustawodawstwa. Mamy prawo do referendum, ale trzeba zebrać 500 tys. podpisów, mamy prawo do obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej, ale trzeba zebrać 100 tys. podpisów. I mamy prawo do petycji, którą może złożyć nawet pojedynczy obywatel”. Dostępność tej metody wywierania wpływu na rzeczywistość prawną jest zatem bardzo wysoka.

Adresaci petycji mają również obowiązek przedstawiać uzasadnienie podjętej decyzji, a zatem petycja nie przechodzi bez echa. Co więcej, „tak w Sejmie jak i Senacie w wypadku petycji nie obowiązuje zasada dyskontynuacji, a przyjęcie takiego rozwiązania oznacza, że jeżeli postępowanie w sprawie danej petycji nie zostanie zakończone przed upływem kadencji, będzie kontynuowane w kolejnej”. Widać zatem istotne zalety petycji.

Jest to jednak tzw. miękki instrument, co oznacza, że „złożenie jej nie prowadzi bezpośrednio do rozstrzygnięć ze skutkiem prawnym”. Do roku 2019 odsetek decyzji „odmownych” (mowa tu o petycjach do Sejmu), to znaczy takich, w przypadku których wprost lub pośrednio (poprzez dezyderaty) żądania i postulaty nie były uwzględniane, wynosił 87%. Dezyderaty to nie mające mocy prawnej dokumenty, do których ich adresaci, czyli Rada Ministrów oraz poszczególne ministerstwa, muszą zająć w ciągu trzydziestu dni stanowisko. W praktyce, jak piszą autorki, „członkowie PET w ciągu pięciu lat, rozpatrując 555 wniesionych do Sejmu petycji, zdecydowali o podjęciu inicjatywy legislacyjnej w wypadku co dziesiątej z nich”. Innymi słowy, podjęto 53 decyzje oraz złożono 39 projektów ustaw.

References[+]

References
↑1 https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/2.htm
↑2 https://www.dziennikustaw.gov.pl/D2014000119501.pdf
↑3 Ewa Nalewajko, Barbara Post, „Iluzja demokracji bezpośredniej z doświadczeń transformacji ustrojowej w Polsce”, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, 2021
↑4 http://petycje.senat.edu.pl/uploads/drive/PDF/praktyczny%20przewodnik%20po%20petycjach.pdf
↑5 https://www.senat.gov.pl/prace/petycje/
↑6 Senator Mieczysław Augustyn, PO, cyt. za: „W Senacie odbyło się pierwsze wysłuchanie publiczne”, strona internetowa już niedostępna

Wpisy / Posts

  • Zwaśnione plemiona
  • Do studentów
  • Fromm a wolność i współczesność
  • Raport z badań nad demokracją
  • Prawo do petycji

Komentarze / Comments

  1. Piotr - Poznaj Demokrację Przyszłości

Archiwa / Archives

  • styczeń 2023
  • grudzień 2022
  • sierpień 2022
  • kwiecień 2022
  • luty 2022
  • styczeń 2022
  • grudzień 2021
  • listopad 2021
  • październik 2021
  • sierpień 2021

Kategorie / Categories

  • Demokracja
  • E-demokracja
  • Fundacja
  • Obywatelskość
  • Raporty
  • Technokracja
  • Uncategorized
  • Wartości
©2023 Demokracja Przyszłości | Powered by SuperbThemes & WordPress
Używamy plików cookie na naszej stronie internetowej, aby zapewnić Ci najbardziej odpowiednie doświadczenie poprzez zapamiętywanie Twoich preferencji i powtórnych wizyt. Klikając "Akceptuj wszystko", wyrażasz zgodę na wykorzystanie WSZYSTKICH plików cookie. Możesz jednak odwiedzić "Ustawienia plików cookie", aby zapewnić kontrolowaną zgodę. Więcej informacji znajdziesz w naszej Polityce prywatności. Administrator danych: Fundacja Demokracja Przyszłości, ul. Zwycięstwa 14/105, 44-100, Gliwice.
Ustawienia cookies Akceptuj wszystkie
Zarządzaj zgodami

Podsumowanie prywatności

Ta strona używa plików cookie, aby poprawić Twoje doświadczenia podczas poruszania się po niej. Część tych plików cookie, skategoryzowana jako niezbędne, jest konieczna do do działania podstawowych funkcji witryny. Używamy również plików cookie stron trzecich, które pomagają nam analizować i zrozumieć sposób, w jaki korzystasz z tej strony. Te pliki cookie są zapisywane w przeglądarce tylko za Twoją zgodą. Użytkownik ma również możliwość zrezygnowania z tych plików cookie. Jednak rezygnacja z niektórych z tych plików cookie może wpłynąć na komfort przeglądania strony.
Niezbędne
Zawsze włączone
Niezbędne pliki cookie są absolutnie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania strony internetowej. Te pliki cookies zapewniają podstawowe funkcje i zabezpieczenia strony internetowej, w sposób anonimowy.
CookieCzas przechowywaniaOpis
cookielawinfo-checkbox-analityka1 rokPrzechowuje informację o udzieleniu zgody na cookies z kategorii "Analityka".
cookielawinfo-checkbox-inne1 rokPrzechowuje informację o udzieleniu zgody na cookies z kategorii "Inne".
cookielawinfo-checkbox-komentarze-replybox1 rokPrzechowuje informację o udzieleniu zgody na cookies z kategorii "Komentarze ReplyBox".
cookielawinfo-checkbox-niezbedne1 rokPrzechowuje informację o udzieleniu zgody na cookies z kategorii "Niezbędne".
pll_language1 rokPlik cookie pll _language jest używany przez Polylang do zapamiętania języka wybranego przez użytkownika przy ponownym wejściu na stronę, a także do uzyskania informacji o języku, gdy nie jest on dostępny w inny sposób.
viewed_cookie_policy1 rokTen plik cookie jest ustawiany przez wtyczkę GDPR Cookie Consent w celu przechowywania informacji, czy użytkownik wyraził zgodę na używanie plików cookie. Nie przechowuje on żadnych danych osobowych.
XSRF-TOKEN1 miesiącZapobiega atakom XRSF, powiązane z ReplyBox.
Komentarze ReplyBox
Pliki cookies związane z systemem komentarzy pod artykułami, wykorzystujące ReplyBox.
CookieCzas przechowywaniaOpis
_pk_id.1.f6b01 rok 27 dniIdentyfikator ReplyBox
_pk_ses.1.f6b030 minutIdentyfikator sesji ReplyBox
replybox_session1 miesiącSesja ReplyBox
Analityka
Analityczne pliki cookie są wykorzystywane do zrozumienia, w jaki sposób odwiedzający wchodzą w interakcję z witryną. Te pliki cookies pomagają dostarczyć informacji na temat liczby odwiedzających, współczynnika odrzuceń, źródła ruchu, itp.
Inne
Inne nieskategoryzowane pliki cookie to te, które są analizowane i nie zostały jeszcze zaklasyfikowane do żadnej kategorii.
Zapisz i zaakceptuj
Powered by CookieYes Logo